ImageX, dosya tabanlı kurulum imajları oluşturmak, oluşturulan imajları değiştirmek ve geri yüklemek için kullanılan bir komut satırı aracıdır. ImageX, ".wim" dosya formatınını destekler; ayrıca bu dosya formatını kullanan "SMS (System Management Server)" Windows Setup gibi teknolojilerle birlikte de çalışabilir. Ayrıca ImageX’in bağlantılı olduğu teknolojilerden bazıları; "WDS (Windows Deployment Service)", "Windows Preinstallation Environment (Windows PE)" ve "SMS Operating System Deployment Feature Pack"tir.

ImageX’in diğer imajlama araçlarından farkı, sektör tabanlı değil dosya tabanlı olmasıdır. Sektör tabanlı imajlama işleminde, alınan imajın en az imajın alındığı diskin boyutu kadar bir diske geri yüklenmesi gerekirken dosya tabanlı imajlamayla alınan bir imaj, imajın boyutundan küçük olmamak şartıyla herhangi bir boyuttaki diske geri yüklenebilmektedir. Bu geri yükleme sırasında aynı isimli dosyalar varsa bunların üzerine yazılır.
İmaj oluşturmak, oluşturulan imajın orjinalini bozmadan imajda değişiklikler yapmak ve bu imajı yine aynı araçla geri yüklemek ImageX ile mümkündür. Ayrıca ImageX ile daha hızlı imaj oluşturulabilir ve ayrı ayrı imaj dosyaları tek seferde saklanıp, farklı imajlara dağıtılabilir. Bununla birlikte bir .wim dosyası içinde indekslenmiş şekilde birden fazla imaj bulunabilir.
Örneğin herhangi bir bilgisayarın C sürücüsü ve D sürücüsü aynı .wim dosyası içinde yer alabilir.
ImageX, imaj dosyasına dizin gibi davranır. Dosya yönetim aracı yardımıyla dosyalar silinebilir, kopyalanabilir veya yeni dosyalar eklenebilir. Ayrıca imaj geri yükleme işlemi, belli bir sürücünün içindeki seçilmiş bir klasöre yapılabilir. ImageX aracı, tüm bu düzenlemeleri yapmak için bir kuruluma ihtiyaç duymaz. Kullanım için sadece imagex.exe dosyası yeterlidir. Bu sayede ImageX herhangi bir yerden çalıştırılabilir. Herhangi bir işlem yapmak için bu araç yine komut satırından kullanılabilir.

ImageX aracının yüksek sıkıştırma oranı, büyük boyutlu imaj dosyalarının çok daha küçük boyutlu wim dosyaları haline getirilmesini sağlar. Bu sayede imaj dosyalarının taşınılabilirlikleri artar. Ayrıca küçük oldukları için ağ üzerinden veri aktarım hızı artar ve bu şekilde imaj geri yükleme süresi de aynı şekilde azalır. ImageX kullanırken ihtiyaç doğrultusunda istenilen oranda sıkıştırılma yapılabilir veya hiç sıkıştırma yapılmadan imaj oluşturulabilir. Üç çeşit sıkıştırma seçeneği vardır:

• Maximum (Maksimum): Olabilecek en yüksek oranda sıkıştırma yapar. Bu işlem sonucunda çıkan wim dosyası olabilecek en küçük boyutlu imaj dosyasıdır. Bununla birlikte bu tip sıkıştırma en fazla CPU gücüne ihtiyaç duyan tiptir.
• Fast (Hızlı): Maximum sıkıştırmadan daha az oranda sıkıştırma yapar ve buna bağlı olarak hızı daha yüksektir.
• None (Hiç): Sıkıştırma yapmaksızın imajı .wim dosyası olarak alır.

Bunlarla birlikte ImageX’in bazı kısıltlamaları da vardır. ImageX ile yalnızca .wim formatındaki dosyalar aktif olarak kullanılabilir. Ayrıca imajlar sadece Microsoft Windows XP-Service Pack2 (SP2), Microsoft Windows Server 2003-Service Pack 1 (SP1) veya Windows Vista’dan oluşturulabilir.

ImageX Parametreleri

Capture:  Bir sürücünün imajı alınırken bu parametre kullanılır. Bu parametre ile birlikte imajı alınacak sürücünün, sıkıştırma tipinin, imajın nereye alınacağının, imaja dahil edilmeyecek dosyaların da komut satırından girilmesi gerekmektedir. Sistem yöneticileri, imaj ile taşımak istemeyecekleri dosyalarla ilgili bir dosya hazırlayarak bunu parametre olarak ekleyebilir. Böyle bir dosya hazırlamak için, wimscript.ini dosyası not defteri ile açılıp içinde istenilen düzenlemeler yapılır. Bunlarla birlikte imajı alınacak işletim sistemi Vista ise, “flags” parametresi kullanılmalı ve Vista’nın tipi de belirtilmelidir.

Apply: Oluşturulmuş olan imajın, bir sürücüye ya da klasöre geri yüklenmesi istenildiğinde bu parametre kullanılır. İmaj dosyasının adı belirtildikten sonra imajın numarası da girilmelidir.

Append: Bir sürücüden alınmış olan bir imaj dosyasının üzerine yeniden imaj alır. İmaj oluştururken daha önceden imajı alınmış dosyaların üzerine yazmaz.

Delete: Bir .wim dosyasında indekslenmiş halde birden fazla imaj bulunduğu durumlarda, istenilen imajı silmek için kullanılır.

Dir: İmajın içinde bulunan dosya ve klasörleri listelenmek için kullanılır.

Info: Bir .wim dosyasının bilgilerinin görülmesini ve istenilen bilgilerin değiştirilmesini sağlar.

Mount: Bu parametreyi kullanarak, bir .wim dosyasının içindeki imaj bir klasöre bağlanır ve salt okunur olarak incelenebilir.

MountRW: Bu parametre de mount gibi imajın içeriğinin inceleneblimesini sağlar. Mount parametresinden farklı olarak imajın okunabilir/yazılabilir olarak incelenmesine olanak verir.

Unmount: Daha önceden imajı incelemek amacıyla bir klasöre bağlanmış imajın, klasörle bağlantısının koparılmasını sağlar.

Split: Oluşturulmuş bir imajın, salt okunabilir .swm dosyalarına bölünmesini sağlar.

ImageX Kullanarak İmaj Oluşturma ve Geri Yükleme

İşletim sisteminin imajını oluşturmak için ImageX imaj alma aracı WinPe’nin içine entegre edilir. Bu işlemleri gerçekleştirebilmek için öncelikle WinPE oluşturulması gerekmektedir. WinPE cd’den çalıştıralabilen bir işletim sistemidir. WinPE’nin oluşturulabilmesi için Vista’da "BDD (Business Desktop Deployment) 2007" ve WAIK (Windows Automated Installation Kit) araçlarının yüklü olması gerekir. Ayrıca .NET Framework 2.0 and MSXML 6.0 yüklü olarak bulunmalıdır. Vista’da çalışılmıyorsa bunlar ayrıca yüklenmelidir.

1. WAIK yüklendikten sonra Start (Başlat) -> All Programs (Programlar) -> Microsoft Windows AIK -> Windows PE Tools Command Prompt yolu izlenerek Windows PE Tools komut satırı açılır. WinPE’nin oluşturulma ortamının hazırlanması için copype işlemci mimarisi(x86, ia64 ya da amd64) C:\dosya adı komutu çalıştırılır.
   
   
   
   
2. Daha sonra mount parametresi kullanılarak "C:\Program Files\Windows AIK\Tools\x86\imagex.exe" /mountrw winpe.wim 1 mount komutu çalıştırılır.
   
   
   
   Burada amaç, WinPE’nin WAIK’le birlikte gelen temel dosyalarının değiştirilebilmesidir. ImageX.exe’nin WinPE içine eklenebilmesi için bu düzenlemenin yapılması gerekmektedir. Bu komut çalıştırılarak WinPe.wim dosyası okuma/yazma izinleriyle bir dosyaya bağlanmış olur. Bu komuttaki “1” imajın numarasıdır. ImageX, bir .wim dosyası içinde farklı imajların tutulmasına olanak verir ve buradaki numara imajın birini imaj olduğunu belirtir. Bir .wim dosyası içindeki imaj sayısını öğrenmek için imagex /info C:\dosya adı\winpe.wim komutu kullanılabilir.
3. Bunun ardından, WinPe imajında scriptleri çalıştrmak için bazı erişilebilir paketler eklenir. Paketlerin listesini görmek için peimg /list /image=C:\dosya adı\mount komutu çalıştırılabilir.
   
   
   
   
4. Sonrasında peimg /install=WinPE-XML-Package C:\dosya adı\mount\windows komutu kullanılarak paketler WinPe imajına eklenir.
   
   
   
   
5. Paketlerin yüklendiğini onaylamak için peimg /list /image=C:\dosya adı\mount komutu yeniden çalıştırılarabilir. Bu komutun ardından gelen listede eklenmiş olan paketlerin yanında artı işareti bulunur.
   
   
   
   
6. Oluşturulan WinPe’nin ethernet kartını tanıması için sürücülerin yüklenmesi gerekir. Bu amaçla peimg /inf=C:\drivers\yüklenecek sürücü.inf C:\dosya adı\mount\windows komutu çalıştırılır ve sürücüler eklenir.
   
   Bu işlemlerin sonucunda ImageX.exe’nin WinPe’ye entegre edilebilmesi için gerekli yapılandırmalar tamamlanmış olur. "copy C:\Program Files\Windows AIK\Tools\x86\imagex.exe" C:\PE\mount\Windows\System32 komutu çalıştırılır ve ImageX aracı WinPe’nin içine eklenmiş olur.
   
   
   
   
7. Yapılan bu değişiklikleri kaydetmek için imagex /unmount C:\dosya adı\mount /commit komutu kullanılır. Bu şekilde daha önce mount parametresi kullanılarak bir dosyaya bağlanmış dosyanın bağlantısı kesilmiş olur.
   
   
   
   
8. Daha sonra güncellenmiş WinPe imajı, xcopy C:\dosya adı\winpe.wim C:\dosya_adı\iso\sources\boot.wim /y komutuyla iso dosyasına yerleştirilir.
   
   
   
   
9. Ardından oscdimg -n -h -b C:\dosya adı\etfsboot.com C:\dosya adı\iso C:\dosya adı\winpe.iso komutuyla özelleştirilmiş .iso dosyası oluşturulur. Daha sonra bilgisayar yeniden başlatılarak winpe üzerinden açılır.
   
   
   
   
10. Oluşturulan dosyanın imajını almak için imagex /capture C: E:\image.wim "imaj dosyasının adı/compress fast komutu kullanılabilir. Komutta e: yerine c: yazılırsa, imaj c sürücüsünün üstüne alınmış olur. Bu şekilde ise; düşük sıkıştırma ve yüksek hız sağlayan "fast" seçeneğiyle imaj E sürücüsüne alınır. Böylece imaj alma işlemi tamamlanmış olur.
    
    
    
    
11. Oluşturulan imajı geri yüklemek için "apply" parametresi kullanılır. imagex /apply E:\image.wim 1 C:\ komutu kullanılarak alınan imaj, c: sürücüsüne aktarılmış olur.