Kayıt Düzenleyicisi

Eyl 06, 2013

Kayıt düzenleyicisi, Windows'un bütün ayarlarının tutulduğu bir veritabanıdır. Bu veritabanındaki bilgiler bilgisayarın WINDOWS klasöründeki iki gizli dosya içinde tutulur. Bu dosyaların isimleri "USER.DAT" ve "SYSTEM.DAT" 'tır. Kayıt düzenleyicisi hiyerarşik bir yapıya sahiptir. Bu yapı bilgisayarın klasör şeklindeki ağaç yapısına benzer. Kayıt düzenleyicisi editörünün penceresinde görülen her dal bir klasör simgesi ile gösterilir.

Kayıt düzenleyicisi editörüne, Start (Başlat) -> Run (Çalıştır) seçtiğinizde ekrana gelecek olan diyalog kutusuna regedit yazılıp OK (Tamam) butonuna tıklanarak ulaşılabilir.

Kayıt düzenleyicisi editöründeki her alt dala key (anahtar) adı veriliyor. Her anahtarın altında alt anahtarlar ve değerler yer alabiliyor. Bu alt anahtarların altında da başka alt anahtarlar ve değerler bulunabilir. Bu değerler string (dize değeri), binary(ikili değer) ve dword olmak üzere 3 çeşittir. Bu değerler kullanım amacına göre değişiklikler gösterebilir.

Kayıt düzenleyicisi editöründe 5 ana dal bulunur. Bu dallar şu şekildedir:

HKEY_CLASSES_ROOT
HKEY_CURRENT_USER
HKEY_LOCAL_MACHINE
HKEY_USERS
HKEY_CURRENT_CONFIG

Her dal, sistem kaydındaki bilgileri gruplamak için kullanılır. Bu ana dallar şöyle açıklanabilir:

HKEY_CLASSES_ROOT: Bu dalda dosya türleri ve OLE (object linking and embedding - nesne bağlama ve gömme) hakkında bilgiler saklanır. OLE sistemini kullanan uygulamalar bilgileri bu dalın alt dallarında alabilirler. Kısaca, sürükle ve bırak  işlemleri ile ilgili yazılım ayarları, kısayol ve tüm diğer kullanıcı arabirimi ile ilgili bilgileri içerir. Burada ilişkilendirilmiş her dosya için bir alt anahtar daha bulunur.

HKEY_CURRENT_USER: HKEY_USERS dalının, o anki aktif kullanıcı için ayrılmış ve ayarlanmış olan değerlerine bu daldan erişilebilir. O anda oturumu açık olan kullanıcı ile ilgili bilgileri içerir. Burada 7 alt anahtar daha bulunur.

AppEvents: Sistem ve uygulamalarda kullanılmak üzere atanmış sesler ile ilgili ayarlarını bulundurur.
Control Panel: Windows 3.x' deki System.ini, Win.ini ve Control.ini dosyalarının içeriğine benzeyen denetim masası ayarlarını bulundurur.
InstallLocationsMRU: Başlangıç klasöründe yer alan programların sabit diskteki yollarını belirler.
Keyboard layout: O anda kullanılan klavye düzenine ulaşım sağlar.
Network: Ağ bağlantı bilgilerini içerir.
RemoteAccess: Eğer çevirmeli ağ üzerinden ağ bağlantısı kullanılıyorsa o anki bağlantı bilgilerini bulundurur.
Software: Bilgisayara bağlı kullanıcının yazılım yapılandırma ayarlarını bulundurur.

HKEY_LOCAL_MACHINE: Bilgisayarda kurulu durumda bulunan bütün yazılım ve donanım bileşenlerinin bilgileri ve ayarları bu bölümde tutulur. Birden fazla donanım profili programlanabileceği için o an aktif olan donanım ve yazılım ayarları HKEY_CURRENT_CONFIG bölümünde gösterilir. Her kullanıcı için aynı olan bu değerler bilgisayarda yer alan donanım ve yazılım ayarları üzerine bilgiler içerir. Bu anahtar altında da 7 alt anahtar bulunur.

Config: Yapılandırma bilgileri ve ayarları burada yer alır.
Enum: Donanım aygıt bilgi ve ayarlarına buradan ulaşılabilir.
Hardware: Seri bağlantı noktaları ile bilgiler ve ayarları içerir.
Network: Kullanıcının o an bağlı bulunduğu ağ ya da ağlar üzerine bilgiler burada bulunur.
Security: Ağ güvenlik ayarlarına buradan ulaşılabilir.
Software: Yazılımlara has özel bilgiler ve ayarları içerir.
System: Sistem başlangıç ve aygıt sürücüleri bilgileri ile işletim sistemi ayarları burada yer alır.

HKEY_USERS: Bilgisayarın bütün kayıtlı kullanıcılarının özelleştirilmiş ayarları (renkler, denetim masası ayarları vs...) bu bölümde kayıtlıdır. Windows çoklu kullanıcı tarafından özelleştirilme seçeneğine sahiptir ancak genelde default(varsayılan) adında tek bir kullanıcıdan söz edilir bu bölümde. O anda bilgisayarı kullanmakta olan kullanıcının özel ayarları HKEY_CURRENT_USER bölümünde gösterilir. İşletim sistemine bağlanan her kullanıcı için masaüstü ve kullanıcı ayarlarını içerir. Bu başlık altında her kullanıcıya ait bir alt anahtar daha bulunur. Ancak sadece tek bir kullanıcı varsa, bu durumda sadece " .default" adında tek bir anahtar olacaktır.

HKEY_CURRENT_CONFIG: HKEY_LOCAL_MACHINE dalının o anda aktif olarak kullanılmakta olan donanım ve yazılım ayarlarına gitmek için bu daldan yola çıkılabilir. HKEY_LOCAL_ MACHINE ile bağlantılı olarak o anki donanım yapılandırması ile ilgili bilgileri içerir.

HKEY_DYN_DATA: Bu anahtar Windows 95/98'in çalışması sırasında sık değişen veri kavramının anahtarını oluşturur. Bir USB aygıt bağladığında ya da sistem çalışırken yapılabilecek her değişiklikte kayıt düzenleyicisinin bu alanındaki veriler değişir. Windows 98'in dinamik olarak değişebilen tak ve kullan (plug & play) ayarlarının ve değerlerinin gösterildiği bölüme ulaşmak için kullanılır.